-
No i masz strzelone!
2.04.20152.04.2015Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:
— Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
— No i masz strzelone.Poprawne? Germanizm?
-
odmiana nazwisk
2.07.202024.01.20111. Jak należy odmieniać nazwiska Márai (pisarz węgierski) oraz Molyneux (projektant gier)?
2. Z jakich zasad dotyczących odmiany należy skorzystać, gdy dana osoba ma nazwisko pochodzące z innego języka niż jej ojczysty? Jeżeli Francuz ma węgierskie nazwisko, to odmieniamy je wg zasad mówiących o deklinacji nazwisk francuskich czy angielskich?
-
ożeż24.06.201324.06.2013Ożeż – o + dwie emfatyczne partykuły -że i -ż. Ale dlaczego ożeż, a nie ożże? Po samogłosce partykuła ta przybiera postać -ż, więc o z jednym wzmocnieniem daje oż. Dotąd się zgadza. Teraz jednak mamy wyraz kończący się spółgłoską, więc kolejna partykuła chyba powinna mieć postać -że (jak w obatożże).
-
Palić sporty i mocne 28.11.201828.11.2018Szanowni Państwo,
piszę w sprawie dwóch nazw papierosów. Sporty – jak powinno się tę nazwę pisać, wielką czy małą literą? Nie bez znaczenia jest dla mnie fakt, że Sport to firma. Jeśli natomiast chodzi o papierosy o nazwie Mocne – moim zdaniem jest to już tylko nazwa własna, takiej firmy chyba nie ma, wobec czego w grę wchodziłaby tylko litera wielka; czy faktycznie tak powinno się tę nazwę pisać?
Z wyrazami szacunku,
Maria Kąkol
-
pełnia czasu18.10.200518.10.2005Co oznacza wyrażenie pełnia czasu? I czy ma ono coś wspólnego z „Kiedy się wypełniły dni” Gałczyńskiego? Czy wypełnianie czasu (ale nie np. grą w pokera, tylko wypełnianie bezdopełnieniowe) jest stałym związkiem frazeologicznym, czy przeciwnie – w obu przypadkach mamy do czynienia tylko z okazjonalnym zestawieniem akurat takich wyrazów?
-
pisownia nazw serii wydawniczych31.03.201531.03.2015Witam,
proszę o pomoc w rozwiązaniu problemu zapisu serii wydawniczej Z prawem co dnia. W moim odczuciu powinna być ona zapisywana tak jak powyżej, czyli pierwsza litera duża, reszta małymi literami (zgodnie z zasadami zapisu tytułów czasopism i nazw serii). Bardzo proszę o potwierdzenie.
Agnieszka Rychlewicz
-
po imieniu czy po nazwisku?7.02.20147.02.2014Czy do ucznia pełnoletniego nauczyciel powinien zwracać się po imieniu (panie Łukaszu), czy raczej po nazwisku (panie Kowalski)? Z kolei czy do ucznia niepełnoletniego lepiej mówić Łukaszu czy Kowalski?
-
Postać fantastyczna a fantastyczna postać 8.10.20168.10.2016Mam problem z przydawkami charakteryzującymi oraz klasyfikującymi. Ich różnica w podręcznikowych przykładach jest jasna (brunatny niedźwiedź – niedźwiedź brunatny), ale problem pojawia się w nazwach typu królewski dostojnik (a. dostojnik królewski) czy kobiecy podmiot (a. podmiot kobiecy).
Czy stawianie w takich nazwach przydawek przed rzeczownikiem to błąd? Czy też jest to konieczne wyłącznie wtedy, gdy pozycja przydawki ma wpływ na znaczenie (czeski film a film czeski)?
-
Przecinek w zdaniu złożonym5.11.20155.11.2015Mam pytanie dotyczące przecinka przed to w następujących przypadkach. Czy powinien on się tam znaleźć?
- Jeśli jednak przed zajściem w ciążę byłaś zatrudniona to teraz szczególnie powinnaś dbać o to, aby pracodawca przestrzegał twoich praw.
- Jeśli przed ciążą nigdzie nie pracowałaś, ale byłaś zarejestrowana w Urzędzie Pracy to podlegasz obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
- W chwili, gdy posiadałaś prawo do zasiłku dla bezrobotnych to Urząd Pracy ma również obowiązek.
-
pytania trzy22.02.201322.02.20131. Często spotykam się z pomijaniem przecinków w tytułach. Według reguł rzeczownik (lub grupa rzecz.) w wołaczu wymaga użycia przecinka. Jak więc należy napisać tytuł „Chwal duszo moja Pana”. Czy „Chwal, duszo moja, Pana”?
2. Czy należy stawiać przecinek po wykrzykniku O? Napiszemy: „O, wielki Boże” czy też „O wielki Boże”?
3. Czy poprawne jest zdanie: „Widzę cię trochę zmęczonego”? Wybrałabym formę: „Widzę cię trochę zmęczonym”, ale może to archaizm. Z wyrazami szacunku,
H. Jakubowska